Złote okulary

To co jest najbardziej interesujące w tej historii napisanej w latach osiemdziesiątych, a opisującej lata trzydzieste we włoskiej Ferrarze, to fakt, że nie mam najmniejszego problemu z wyobrażeniem sobie, że akcja mogłaby być przeniesiona w dzisiejsze czasy, gdzieś do średniej wielkości miasta w Polsce.

Do miasteczka sprowadza się lekarz. Dystyngowany, zamożny z klasą. Jego gabinet, w którym przyjmuje pacjentów różni się od tego do czego przyzwyczajeni byli mieszkańcy. Gustownie umeblowany, z obrazami na ścianach, pacjenci oczekują komfortowo w poczekalni, nie gnieżdżąc się w korytarzykach. W krótkim czasie doktor Fadigati zyskuje przychylność elity mieszkańców. Po prostu wypada u niego się leczyć. Mieszkańcy dziwią się, że tak dobrze usytuowany mężczyzna w kwiecie wieku jest wciąż samotny.

Do momentu, gdy okazuje się, że doktor jest … No wiecie.

– Niezły typek w gruncie rzeczy

– Jak też można było się nie domyślić tego wcześniej?

I choć Fadigati zawsze był dyskretny, nigdy nikomu się nie narzucał i nie czynił niestosownych propozycji, postawa mieszkańców zaczyna się stopniowo zmieniać. Żarty, aluzje, unikanie towarzystwa. No i esencja tej historii czyli pułapka, w którą daje się zwieść bohater.

Drugi wątek tej opowieści to wprowadzane właśnie w Niemczech ustawy antyżydowskie i reakcja Włochów na nie. Ludność żydowska we Włoszech, przynajmniej ta z klasy zamożnej wydaje się doskonale zasymilowana. Stanowi znaczącą część miast w rodzaju Ferrary. Co więcej wielu szanowanych obywateli żydowskich należy do partii faszystowskiej. Nie zmienia to faktu, że nagonka wywołana przez sojusznika, czyli nazistowskie NIemcy, zaczyna przynosić efekty. Mieszkańcy niby się dystansują od tego co się dzieje, ale już zaczynają patrzeć na żydowskich mieszkańców przez pryzmat ich “skazy”. Podobnie, jak miało to miejsce w przypadku doktora Fadigati.

 

Złote okulary, G. Bassani

Złote okulary, Giorgio Bassani

Wyd.: Zeszyty Literackie, 2014

Tłum.: Halina Kralowa

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *