Gdy oślica ujrzała anioła ukazała się oryginalnie w 1989 roku. Do dziś mam kupiony egzemplarz tego pierwszego wydania w księgarni, która mieściła się w Pałacu Kultury i Nauki. Sądziłem, że będę mógł przeczytać w oryginale powieść Nicka Cave’a. Niestety, język – stylizowany na biblijny oraz potoczny – mnie pokonał.
W 1996 roku pojawiło się polskie tłumaczenie, na okładce którego wykorzystano jeden z obrazów Zdzisława Beksińskiego. Z jakichś powodów nie udało mi się jej kupić. Później pojawiło się jeszcze jedno polskie wydanie, ale fascynacja utworami Cave’a była już coraz mniejsza. Coraz rzadziej słuchałem jego płyt, zwłaszcza tych nowszych, które miałem wrażenie przestają się od siebie różnić. Od czasu do czasu zerkałem na to co Cave robił z Warrenem Ellisem, by ostatecznie wracać do Tender Prey.
Gdy jednak ostatnio zauważyłem, że tłumaczenie powieści Nicka Cave’a ponownie została wznowione, postanowiłem ją po 34 latach od debiutu kupić i przeczytać.
Może te trzy dekady temu mogłaby mi się spodobać. Nie wiem tego na pewno. Ale dziś mam wrażenie, że książka zbudowana jest z mnóstwa zlepionych ze sobą sztamp i schematów – amerykańskie południe, niewielka wspólnota religijna. nawrócony akwizytor, przemoc środowiskowa, alkoholizm, bieda, kazirodztwo, stróże moralności wymierzający kary zepsutym, dzieciątko, wyrzutek-niemowa, który jest sumieniem społeczności.
Czytam bez zbytniej fascynacji, ale też bez jakiegoś wielkiego zniechęcenia. Czasami bawi mnie napuszony, nieco grafomański język. Czasami zdarzają się frazy perełki, które mogłyby świetnie wybrzmieć w piosenkach.
Wszystko podlane mnóstwem banalnej symboliki, które fanów muzyka mogłyby zachwycić i dać pole do setek interpretacji. Ale właśnie dlatego, że nie widzę tam nic specjalnie oryginalnego, przebiegam coraz szybciej wzrokiem po kolejnych akapitach, zastanawiając się, czy czymś mnie ta fabuła zaskoczy.
Zrobiłem sobie kilka dni przerwy, po przeczytaniu około ⅔ całości. Może kiedyś skończę, choć nie sądzę, by cokolwiek mnie zaskoczyło. Na razie szkoda czasu. Lepiej posłucham świetnych coverów na Kicking Against The Pricks.
[Photo by Crystal Huff on Unsplash]
Gdy oślica ujrzała anioła, Nick Cave
Wyd.: ArtRage, 2023
Tłum.: Jerzy Łoziński