Wygląda na to, że większą mam przyjemność ostatnio z czytania powieści dla młodzieży, niż tych dla dorosłych. Przeglądam różne tytuły i zerkam czasem do wydanych już jakiś czas temu. Tak trafiłem na Hate List. Nienawiść Jennifer Brown. I jestem pod wrażeniem. Wyboru tematu i sposobu podania go. Co jakiś czas media donoszą o masakrze w amerykańskiej szkole. Szybkie zerknięcie do źródeł pokazuje jak wiele jest tych przypadków. Sprawcy są różni, ale często są to uczniowie. I o tym jest książka Brown. Para outsiderów szkolnych zakochuje się w sobie. Wspólnie spędzają czas i zaczynają dla zabawy tworzyć “listę do odstrzału”. Znajdują się na niej prześladowcy, nielubiani nauczyciele i wiele innych osób. W tajemnicy przed wszystkimi Nick postanawia wdrożyć ten plan w życie.
Całość opisywana jest z perspektywy jego dziewczyny Valerie, którą uznaje się za współwinną. Może część fabuły jest banalna,. Może zakończenie jest zbyt oczywiste i “amerykańskie”, ale jednak jest to powieść dla młodzieży, a nie Carrie.
A jako powieść dla młodzieży mogłaby być wspaniałym początkiem rozmowy o przemocy szkolnej, mimo tego, że w Polsce na szczęście do żadnej takiej masakry nie doszło. U nas prześladowane dzieciaki raczej nie mszczą się na prześladowcach, tylko odbierają sobie życie.
To również książka o tym, jak bardzo nastolatki w momencie kłopotów w rodzinie i w imię poszukiwania miłości i akceptacji pakują się w kłopoty.
W moim świecie, w którym rodzice się nienawidzili, a szkoła przypominała pole bitwy, kiepsko się żyło we własnej skórze. Nick był ucieczką. Jedyną rozumiejącą mnie osobą.
Jest jeszcze coś bardzo ważnego, o czym pisałem niedawno przy okazji Mocy i chwały – chodzi o przemycanie klasyki w powieści dla młodzieży. Mam wrażenie, że w amerykańskich książkach to niemal obowiązek. Ktoś z bohaterów (często właśnie ten “wyrzutek”) czytuje Szekspira, Poego, czy tak jak we Wszystkich jasnych miejscach Turgieniewa, Woolf, czy innych. Ten zabieg jest tak banalny, widoczny i oczywisty, ale jeśli dzięki temu czytający młody chłopak albo dziewczyna jednak sięgnie do tej klasyki to chyba dobrze?
Hate List. Nienawiść, Jennifer Brown
Wyd.: Nasza Księgarnia, 2017
Tłum.: Maciejka Mazan